Erteleme, tamamlanması gereken bir işten kaçmaktır. Yapılması gereken işleri ertelediğimizde çoğunlukla kendimizi suçlu, tembel, yetersiz ve kaygılı hissederiz. İşte bu durum süreklilik arz ettiğinde erteleme hastalığı baş gösterir.
Erteleme Hastalığı Nedir?
Birçok insanın zaman zaman karşılaştığı bir durumdur. Ancak ertelemenin sürekli hale gelmesi ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemesi “erteleme hastalığı“na neden olur. Bu durum genellikle motivasyon eksikliği, odaklanma zorluğu veya görevle ilgili endişeler gibi psikolojik faktörlerle ilişkilidir.
Ertelenme veya ertelemenin, özellikle günümüzde birçok insanın karşılaştığı yaygın bir sorundur. Ertelenme, farklı yaş grupları ve meslek grupları arasında yaygındır. Özellikle öğrenciler arasında, ödevleri veya sınavları son ana bırakma eğilimi sıkça görülmektedir. Aynı şekilde, iş yerindeki profesyoneller arasında da zaman yönetimi zorlukları ve görevleri erteletme eğilimi oldukça yaygındır.
Erteleme Hastalığı Nedenleri
- Anlam Eksikliği: Eğer bir iş size anlamlı gözükmüyorsa, o işe başlamak için yeterli motivasyonu bulmakta zorlanıyorsunuzdur.
- Mükemmeliyetçilik: Eğer gerçekçi olmayan, ulaşılmaz hedefler koymak işinizi yaparken cesaretinizi yitirmenize sebep olur.
- Değerlendirilme Kaygısı: Başkalarının yaptığınız işi değerlendireceğini düşünmek sizi kaygılandırır. Böylece bu işinizi erteleyerek geciktirmenize sebep olur.
- Belirsizlik: Sizden ne beklendiğinden tam olarak emin değilseniz çalışmaya başlamak zor gelir.
- Bilinmezlik: Daha önce fikriniz olmayan bir konuda çalışacaksanız ve o konuda ne kadar başarılı olacağınızı bilmiyorsanız ertelemek kaçınılmaz olur.
- Görevle Başa Çıkma Yetersizliği: Gerekli donanım ve bilgiye sahip olmadığınızı düşünüyorsanız o işten tamamen vazgeçme ihtimaliniz yüksektir.
Daha buna benzer bir çok sebepten dolayı erteleme sizin için bir hastalığa dönüşür. Yapmanız gereken bir iş var ve siz daha başlayamadıysanız, kendinize sizi neyin tuttuğunu sorun.
Erteleme Hastalığı Çeşitleri ve Belirtileri
Ertelenme, çeşitli şekillerde ortaya çıkar. İşte erteleme çeşitlerine dair bazı örnekler ve bunların belirtileri.
- Perfeksiyonist Erteleme:
Kişi, bir görevi mükemmel bir şekilde tamamlayamayacağına inanır. Böylece işe başlamaktan kaçınır. Bu durum, aşırı yüksek standartlara sahip olma ve kusursuzluğa ulaşamama korkusuyla ilişkilidir. - Motivasyon Eksikliği:
Görevin zor veya sıkıcı olması nedeniyle kişinin motivasyonunu kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Bu durumda, kişi işe başlamak için gerekli enerjiyi bulmakta zorlanır. - Zaman Yönetimi Problemi:
Kişi zamanını etkili bir şekilde yönetemediği için sürekli erteleme eğilimindedir. Görevlerin süresini yanlış değerlendirme, acil ve önemli işleri ayırt edememe gibi sorunlar kişide stres yaratır ve bu ertelemeye yol açar.
- İkincil Ödüllerle Tatmin Olma:
Kişi, bir görevi tamamlamak yerine anlık zevklerle veya daha kolay işlerle tatmin olma eğilimindedir. Bu durum, daha uzun vadeli hedeflere odaklanmak yerine anlık keyiflere yönelme şeklinde ortaya çıkar. - Başkalarına Bağımlılık:
Kişi, başkalarının onu motive etmesini veya yönlendirmesini bekler. Bu durumda, birey kendi içsel motivasyonunu bulmakta zorlanır ve başkalarına bağımlı hale gelir. - Kaçınma ve Endişe:
Görevin zorluğu, başarısız olma korkusu veya olumsuz sonuçlarla başa çıkma endişesi, kişiyi görevi ertelemeye iter. - Kararsızlık:
Kişi, hangi görevi önce yapacağı konusunda kararsızlık yaşar. Bu kararsızlık, işe başlamaktan kaçınmaya neden olur.
- Teknoloji ve Sosyal Medya:
Dijital araçların ve sosyal medyanın yaygın kullanımı, bu platformlarda geçirilen süre nedeniyle görevleri ertelemeye yol açabilir. - Zihinsel Engelleme:
Zihinsel sağlık sorunları, dikkat eksikliği, depresyon veya anksiyete gibi durumlar, kişinin görevlere odaklanmasını ve işe başlamasını engeller.
Her bireyin erteleme eğilimleri farklıdır. Bu bahsettiğimiz erteleme çeşitlerinin bir arada bulunma ihtimali yüksektir. Ancak, kişinin ertelemeyi anlaması ve bu alışkanlıklarla başa çıkması için farkındalık geliştirmesi önemlidir.
Ertelenme eğilimleriyle başa çıkmak, kişinin zaman yönetimi ve motivasyon becerilerini geliştirmesini gerektirir. İşte erteleme ile başa çıkmak için kullanılabilecek bazı etkili yöntemler:
- Hedef Belirleme:
- Belirli ve ölçülebilir hedefler belirleyerek işe başlamak. Daha büyük görevleri daha küçük ve yönetilebilir parçalara bölmek hedefe ulaşmada kolaylık sağlar.
- Önceliklendirme:
- Görev ve sorumlulukları önem sırasına koymak. Acil ve önemli olanları belirlemek, zamanı daha etkili bir şekilde kullanmanıza yardımcı olur.
- Zaman Yönetimi:
- Günlük, haftalık veya aylık bir plan yapmak ve bu plana sadık kalmak.
- İyi Planlama:
- Görevleri detaylı bir şekilde planlamak, gerekli kaynakları önceden belirlemek. Ve bu plana sadık kalmak, ertelenme eğilimini azaltır.
- Görevleri detaylı bir şekilde planlamak, gerekli kaynakları önceden belirlemek. Ve bu plana sadık kalmak, ertelenme eğilimini azaltır.
- İkincil Ödüller:
- Görevin tamamlanmasından sonra kendinize küçük ikincil ödüller vermek. Bu nu yapmak motivasyonunuzu artırır.
- Mola Vermek:
- Belirli bir süre boyunca odaklanmak ve ardından kısa molalar vermek. Beyin dinlenmiş ve zinde olduğunda daha verimli çalışma yaparsınız.
- Acele Etmemek:
- Görevin başarıyla tamamlanması için yeterli süre ayırmak önemlidir. Aceleyle yapılan işler, kaliteyi düşürür ve erteleme eğilimini artırır.
- Çevresel Düzen:
- Çalışma alanını düzenlemek ve rahat bir ortam oluşturmak, odaklanmayı kolaylaştırır.
- Sosyal Destek:
- Aile üyeleri, arkadaşlar veya iş arkadaşlarıyla görevler hakkında konuşmak ve destek almak, motivasyonu artırır.
- Negatif Düşüncelerle Başa Çıkma:
- Başarısızlık veya yetersizlik duygularıyla başa çıkmak için olumlu düşünce tarzlarını benimsemek ve başarıları kutlamak önemlidir.
- Başarısızlık veya yetersizlik duygularıyla başa çıkmak için olumlu düşünce tarzlarını benimsemek ve başarıları kutlamak önemlidir.
- Büyük Resmi Görmek:
- Büyük hedefleri göz önünde bulundurarak, bir görevin uzun vadeli hedeflere nasıl katkıda bulunduğunu anlamak, motivasyonu artırır.
Herkesin erteleme alışkanlıkları farklıdır, bu nedenle kişiye özel stratejiler geliştirerek hayatımızda farkındalık yaratmak önemlidir. Bu yöntemlerden bir veya birkaçını deneyerek, kişi, erteleme eğilimlerini azaltır ve daha etkili bir şekilde çalışır.